Het vuile, ruige schip
in het drabbig grijze water
met bruinroestige boeg en
groenbruin smoezelig zeildoek
gewikkeld om de neergelegde mast
langs de lengte van de smalle gracht
En recht als de mast
twee mannen keurig in de houding
doende met ongemak wat de fotograaf
kennelijk van hen verwacht
de man en dames aan de kade
denken ook: wat voor ding is dat?
die doos op poten
wat die man achter het kastje
beschreef als een ka-ma-ra
Is dat waarmee ik op een foto sta?
Wij denken: wat bijzonder, zo’n platbodem
Zij denken: wat bijzonder, zo’n camera
Wie bepaalt er wat gewoon is?
Dat we dit mogen zien, is dat wat gewoon is?
Peter Noordhoek
Bron: Op deze foto uit circa 1910 is het schip van beurtschipper De Hoog te zien, ook wel bekend als schipper Jan Kaptein. Het schip ligt voor Lage Gouwe 68 en 70 (huidige nummering). Op Gouwe C25/25a – nu 68 – dreef voormalig wagenmakersknecht Pieter Johan van Wichen (1861-1922) van mei 1896 tot zijn dood een kaashandel. Voor bewoners en passanten op Hoge en Lage Gouwe moet dit eeuwenlang een vertrouwd beeld zijn geweest. De Gouwe wordt al vanaf de 12e eeuw in officiële stukken genoemd en ontvangt vanaf ongeveer 1300, als de doorgaande binnenvaartroute van noord naar zuid is voltooid, menig schip dat vanaf die Gouwe via de Hollandsche IJssel verder wil varen dan wel vice versa naar het noorden. Als deze doorgang ‘binnen dunen’ door de graaf van Holland verplicht wordt gesteld voor elk schip dat niet over de Noordzee wil varen en tol gaat heffen in Gouda, nemen welvaart en scheepvaartverkeer in de stad navenant toe. Door het hoogteverschil tussen de twee rivieren zijn schepen gedwongen vele uren in Binnengouwe dan wel Haven te blijven liggen. Naast de trekvaart die op geregelde tijden passagiers en vrachten vervoert, zijn er ook beurtschippers. Deze varen ook vaste routes, maar wachten totdat zij voldoende vracht en/of passagiers hebben.
Volgnr.: 032 Foto: SAMH 0440. 11171