Lage Gouwe, Amsterdams verlaat

Op de brug over de Gouwe (1925)

Vermomd als gracht
Stroomt hier de Gouwe
Getooid met sluis en tolhuis 
Heeft zij het Middeleeuwse Gouda 
grote rijkdom gebracht

Op de brug deze drie vrouwen
Glimlachend, vol vertrouwen
Groeten ze de fotograaf
Dit ene onopvallende moment
Maakt ons met het tijdsbeeld van 1925 bekend
En nu na bijna 100 jaar
Is er herkenning in gezicht, in gebaar?
Zomaar een hier passerende Gouwenaar
Denkt wellicht ‘wat herken ik toch in haar?’ 

Ivette Meijerink

Bron:
Op deze foto uit 1925 poseren drie dames op de Crabethbrug over de Binnengouwe – het deel van de Gouwe dat door de stad loopt – die de Hoge Gouwe verbindt met de Turfmarkt. Enkele kinderen blijven staan of kijken al lopend om, ze zijn het niet gewend dat een fotograaf op straat foto’s maakt. De schepen over de Gouwe, naar het noorden richting Haarlem, Amsterdam en de Hanzesteden en naar het zuiden richting Vlaanderen en Noord-Frankrijk, hebben Gouda vele eeuwen welvaart gebracht en voor een grote hectiek op het water gezorgd. In 1436 wordt het Amsterdams Verlaat aangelegd, een sluis in de Gouwe ter hoogte van de Turfmarkt. Hierdoor ontstaat samen met de Donkere Sluis een lange schutkolk die het mogelijk maakt veel schepen tegelijk te schutten. Bij deze sluis komt een brug. Die eerste brug is nog geheel van hout, maar in 1869 wordt een gietijzeren draaibrug gebouwd die anno 2022 nog steeds functioneert. Het sluiswachtershuisje stond in 1925 aan de kant van de stad, zoals op de foto te zien is. Als de gemeente in 2008 een prijsvraag uitschrijft voor ideeën om de straat te verbeteren, wint het idee voor de herbouw van dit huisje, maar dan op de Hoge Gouwe, waar wat meer ruimte is.
Volgnr.:    033.2 					
Bron:	   SAMH 0440.51043