Bron:
Deze afbeelding is geen foto maar een zeer waarheidsgetrouwe gravure, gemaakt vanaf de Hollandsche IJssel of het terrein van Goudasfalt, rond 1920. Links zien we het Tolhuis aan het einde van Veerstal en Westhaven, rechts een aan de Nieuwe Veerstal afgemeerde passagiersstoomboot en centraal de haveningang, eeuwenlang zowel de sleutel tot Gouda’s rijkdom als haar voornaamste venster op de wereld. Dit is sinds de 14e eeuw hèt knooppunt van de zgn. ‘gecostumeerde vaart’, de enige binnendijkse handelsroute tussen enerzijds Vlaanderen en Frankrijk en anderzijds de Hanzesteden in Noord-Duitsland, Scandinavië en de Baltische landen. 
De Havensluis wordt gebouwd in 1615 om het dichtslibben van de Haven te voorkomen en vormt vanaf dan met de Donkere Sluis en het Amsterdams Verlaat de langste schutsluis ter wereld (782 meter). Eeuwenlang is het hier een drukte van belang met schepen die willen passeren. De sluis kan voor het schutten van schepen alleen open als het water van de Hollandsche IJssel even hoog staat als dat in de Binnen-Gouwe (Haven). Regelmatig worden de sluisdeuren echter juist geopend om grachten en zijlen te ‘schuren’ oftewel schoon te spoelen. Na de Watersnood van 1953, die ook Gouda serieus bedreigt, wordt de Haven afgesloten en verliezen de sluisdeuren hun functie.

Bron: SAMH
Foto: 0440.52987